"Halka" na rocznice odzyskania niepodległości

Halka, to utwór zaliczany do nurtu oper narodowych. We Wrocławiu to już jej 11 realizacja. Mój wcześniejszy kontakt z tym dziełem, to, jedynie, projekcja, na wrocławskim rynku, niemego filmu z 1930 roku. Nie jest on jednak wierna ahaptacja libretta autorstwa Włodzimierza Wolskiego.

Nie jestem znawczynią opery, więc nie będę się wdawała w dywagacje na temat umiejętności rzezyserskich pani Grażyny Szapolowskiej, ruchu scenicznego czy umiejętności wokalnych solistów Opery Dolnośląskiej. Opowiem tylko o moich subiektywnych odczuciach.

Po pierwsze, nie wiem skąd na scenie, w uwerturze pierwszego aktu, znalazły się tańczące szczury i Halka z dwoms białymi wilkami. I nie potrafiła mi tego wyjaśnić nawet operowania wyjadaczka- moja babcia. Nie jest to jakiś wielki zarzut, układ choreograficzny jest ciekawy, tylko człowiek siedzi i myśli, o co chodzi, czy to właściwy spektakl i nerwowo sprawdza bilety. Pewnie jest w tym jakiś głębszy zamysł.

Dalej akcja rozwija się bardziej lub niej tradycyjnie. Opera jest wystawiana w duch aktach. Na początku drugiego, wyświetlane jest nagranie młodej kobiety, z psem, spocerujacej w okolicy opery wrocławskiej. Po chwili widzimy ją na żywo, na scenie, ze swoim pupilem. I może to jest klamra stanowiąca wyjaśnienie dla szczurków, które są tak na prawdę synonimem dużego miasta, gdzie zagubiła się Halka, a teraz wraca ona do swojej wsi? Nie mniej, oba zabiegi wprowadzają na pewno trochę świeżości do tak mocno osadzonej w ludzkich głowach, tradycyjnej realizacji, sztuki.

To co najbardziej mi zaimponowało, to wspaniałe wykonane partie wokalne i chóralne. Popis baletowy dali tancerze wykonujący układy stylizowane na tradycyjne tańce góralskie.

Scenografia jest dość uboga i monochromatyczna ale to nie odbiera jej uroku, w końcu akcja rozgrywa się w surowej przestrzeni górskiej. Ciekawy efekt daje wyświetlana w tle animacja obrazująca prawdziwe górskie szczyty o wschodzie Słońca. Nie przeszkadzały mi ani krzyż, ani posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem, zjezdrzajace na scenę w celu zmiany scenografii. Wielki góralski medalion, wiszący nad estradą, w trakcie kiedy Jontek śpiewa swoją najsłynniejszą arię, zdaje się podkreślać jego przynależność do góralskiego, prostego ludu, to moja interpretacja.

Moim zdaniem inscenizacja jest udana. Nowoczesne rozwiązania sceniczne tylko uaktualniają przekaz i wprowadzają powiew świeżości do blisko stóletniego dzieła. Wszyscy występujący stanęli na wysokości zadania. Całość ogląda się bardzo przyjemnie. Wszystkiemu jednak brak dramatyzmu, a może nie jest już to dramatyzm na miarę naszych czasów? Bo ile to już Halek przewinęło się przez popkulturę i sztukę wysoką, od premiery opery Moniuszki, ponad 170 lat temu. Czy nie jest tak, że dramat nam zpowszedniał?

Foto. Pawel Relikowski